Ból szyi - co oznacza i jak jemu zapobiec?

Ból szyi – przyczyny

Przyczyny bólu szyi oraz karku mogą być bardzo różne. Najczęściej dochodzi do niego wskutek napięcia mięśni. Napięcie to zaś przeważnie konsekwencja mało aktywnego stylu życia. Jeżeli mamy pracę siedzącą i wstajemy od biurka tylko po to, aby zrobić sobie kolejną kawę, a czas wolny spędzamy na kanapie, zamiast wyjść na spacer czy na rower, dolegliwości bólowe raczej nas nie ominą. Winna jest też nieprawidłowa postawa podczas siedzenia, w tym nieergonomiczne miejsce pracy, np. za nisko ustawiony monitor. Zdarza się także, że niewłaściwą pozycję przyjmujemy podczas snu, a rano budzimy się z bolącym, zesztywniałym karkiem.

Kolejnym powodem może być przewlekły stres. Mówimy o nim, że „kumuluje się” w mięśniach i jest w tym dużo prawdy. Wysoki poziom stresu powoduje wzrost napięcia spoczynkowego mięśni. To mechanizm, który został wypracowany w drodze ewolucji. Jeżeli ludzki mózg zaistniałą sytuację zinterpretuje jako zagrożenie, zareaguje napięciem mięśniowym, szczególnie w obrębie szyi, karku i barków – niezależnie od tego, czy chodzi o atak niedźwiedzia, czy przygotowywanie się do ważnej prezentacji w pracy.

Długotrwałe napięcie mięśni prowadzi z kolei do zmniejszenia zakresu ruchomości kręgosłupa w tym odcinku. Następnie aktywują się bolesne punkty spustowe – ból zaczyna towarzyszyć nam w zasadzie przy każdym ruchu szyi.

Ból szyi z lewej strony albo prawej może też stanowić skutek działania zimnego powietrza na mięśnie, czyli – potocznie mówiąc – przewiania. Należy uważać na nagłe podmuchy powietrza oraz gwałtowne zmiany temperatury, np. podczas jazdy samochodem przy otwartym oknie, intensywnego wietrzenia, przebywania w klimatyzowanym pomieszczeniu itp. Kolejny, dość częsty powód bólu szyi i karku to naciągnięcie mięśni wskutek nieprawidłowo wykonywanych ćwiczeń lub takich ze zbyt dużym obciążeniem.

Ból karku i szyi – poważniejsze przyczyny

Za bólem szyi i karku niestety mogą kryć się poważniejsze dolegliwości, jak np.:

• choroba zwyrodnieniowa odcinka lędźwiowego kręgosłupa – dolegliwości początkowo pojawiają się tylko rano, po przebudzeniu, jednak wraz z postępowaniem zmian zwyrodnieniowych nasilają się oraz obejmują coraz większy obszar;
• schorzenia o podłożu laryngologicznym, jak zapalenie ucha – ból często promieniuje do szyi – oraz stomatologicznym, przy zapaleniu stawu skroniowo-żuchwowego;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – ból szyi i karku idzie w parze z gorączką, wymiotami, bólem głowy itd.;
• choroba nowotworowa, np. chłoniak.

Ból szyi – diagnostyka

Jeżeli odczuwasz ból szyi z prawej strony, z lewej lub w innym jej obszarze, który nie znika mimo zażywania leków przeciwbólowych lub przeciwzapalnych dostępnych bez recepty, warto, abyś skonsultował się z lekarzem. Specjalista przeprowadzi badanie palpacyjne i w razie potrzeby skieruje Cię na dalsze badania diagnostyczne, np. obrazowe. Rodzaj badania zależy od dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta. Jeżeli podejrzewa się zmiany zwyrodnieniowe, wystarczy zdjęcie rentgenowskie. W poważniejszych przypadkach stosuje się rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową. Jeśli zaś istnieje prawdopodobieństwo, że dolegliwości mają podłoże naczyniowe, należy wykonać np. badanie dopplerowskie. USG z kolei pozwala wykryć zmiany ropne, zapalne, nowotworowe oraz torbiele.

Leczenie bólu szyi

Dobór metody leczenia wynika ze źródła bólu. W przypadku niewielkich zmian czy przeciążenia zazwyczaj wystarczy kilka spotkań z fizjoterapeutą, a następnie regularne ćwiczenia w domu. Do tego warto sięgnąć po leki o działaniu przeciwbólowym. Nie zapominajmy jednak, że bóle szyi często są spowodowane po prostu trybem życia. Dlatego należy wdrożyć działania ukierunkowane na stopniowe niwelowanie problemu.

Jeżeli chcesz zapomnieć o dolegliwościach bólowych w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa, musisz ćwiczyć! Postaw na ćwiczenia ogólnorozwojowe, czyli takie, które skutecznie wzmacniają wiele różnych partii mięśni, np. pływanie, jazda na rowerze, treningi funkcjonalne itd.

Zadbaj o ergonomię swojego miejsca pracy. Spędzasz przy biurku 8 godzin dziennie lub więcej? Zaprojektuj swoje stanowisko tak, aby przynajmniej nie pogarszało Twojego stanu. Sprawdź, czy masz odpowiednio wyprofilowane krzesło, upewnij się, czy monitor stoi na prawidłowej wysokości. Jeśli masz taką możliwość, pomyśl o biurku do pracy siedzącej lub takim o płynnie regulowanej wysokości.
Poza tym rób przerwy od pracy i w tym czasie odrobinę się poruszaj. Kręć szyją i odginaj ją na boki, starając się delikatnie rozciągnąć mięśnie.

Aby zapobiegać bólowi szyi i karku, naucz się… korzystać ze smartfona. Mamy tendencję do pochylania głowy i nadwyrężania mięśni szyi. Im więcej używamy telefonu, tym większe prawdopodobieństwo, że taka postawa wkrótce spowoduje ból. W związku z tym trzymaj ekran na wysokości twarzy.

Bardzo duże znaczenie ma pozycja podczas snu. Zbyt miękki materac nie daje podparcia dla kręgosłupa, zbyt twarda poduszka również nie działa pozytywnie na kondycję szyi i karku. Wymień materac i kup specjalną, wyprofilowaną poduszkę, która zapewni właściwe ułożenie szyi podczas snu.

Wykonuj automasaż – masuj mięśnie czworoboczne. Jeżeli masz tendencję do napinania szyi lub cierpisz na nawracające dolegliwości bólowe, wpisz do swojego grafiku regularne wizyty u certyfikowanego masażysty przynajmniej 1-2 razy w miesiącu.

Jeżeli napięcia wynikają ze stresu, warto pomyśleć o technikach relaksacyjnych. Co powiesz na jogę lub medytację? Na innych świetnie działają spacery w otoczeniu natury, wyjazdy, spotkania z najbliższymi. Świetne wyniki w kontekście walki ze stresem daje też systematyczna praca z psychoterapeutą.
Noś szalik, szczególnie jeśli masz tendencję do przewiania. Nie siadaj wprost pod kratką klimatyzacji ani w pobliżu otwartego okna.

Reaguj, kiedy zauważysz choćby niewielki ból szyi z lewej strony, z prawej, z przodu lub z tyłu. Jeśli w porę zajmiesz się problemem, nie będzie się nawarstwiał, a Ty na lata zapomnisz o dolegliwościach bólowych.